Als professionele vertaler doe je een beroep op een heleboel bronnen. Een aantal zijn helaas alleen op papier verkrijgbaar, maar een groot deel is ook (gratis) online beschikbaar en wat meer is… Een heleboel daarvan zijn ook voor jou – die geen vertaler is maar vast wel teksten of brieven moet schrijven – bijzonder nuttig.

Online verklarende woordenboeken

Het spreekt voor zich dat je als vertaler gebruikmaakt van woordenboeken. Het Groot Polytechnisch Woordenboek van Kluwer is een voorbeeld van een papieren vertaalwoordenboek dat ik vaak gebruik voor mijn specialisatie, technische vertalingen. Verder heb ik een online abonnement op de Van Dale-woorden: Duits-Nederlands, Frans-Nederlands, Engels-Nederlands, Spaans-Nederlands en zelfs Zweeds-Nederlands en vice versa zijn allemaal in de prijs inbegrepen.

Een online-abonnement heeft het voordeel dat je altijd de meest recente versie bij de hand hebt en je kan bovendien zelf woorden of betekenissen toevoegen dankzij de ‘Van Dale Wiki’-functie.

           Een toevoeging van mij bij het Nederlandse woord ‘musette’.

Op die manier draag je bij tot de groei en evolutie van deze woordenboeken.

Tip: regelmatig geeft uitgeverij Van Dale kortingen op hun online-abonnementen en zelfs als je nog een abonnement hebt lopen, kan je al een nieuwe verlenging aanvragen. Die gaat pas in als je andere abonnement verstreken is.

Voorbeelden van algemene verklarende woordenboeken zijn Larousse, Duden, Oxford Dictionary.

Larousse en Duden zijn online gratis te raadplegen. Oxford Dictionary zit ook onder het online VanDale-abonnement.

Waarom grijpt een vertaler niet meteen naar een vertalend woordenboek met het pasklare antwoord? Omdat dat de vertaling in het woordenboek hem te veel beperkt in zijn vertaalproces. De kans is zeer reëel dat wat er in het woordenboek staat, niet meteen dé beste vertaling is voor die tekst.

Als je in een verklarend woordenboek opzoekt wat de algemene betekenis is, kan je als vertaler zelf denken wat hier – in context van deze tekst – bedoeld wordt en zo tot de meest gepaste vertaling komen.

Algemene hulpmiddelen voor een correct Nederlands

Maar wie denkt dat een vertaler nooit iets opzoekt over de Nederlandse taal, heeft het mis.

Op mijn bureau liggen bijna altijd volgende boekjes open:

• Voorzetsels – Alle manieren om voorzetsels correct te gebruiken van Prisma Leestekens – Richtlijnen en tips voor interpunctie
• Typisch Vlaams

En online staan ook altijd open:

• https://woordenlijst.org/#/: het papieren Groene boekje van vroeger
• https://taaladvies.net/ : taaladvies van de Taalunie over de verschillen België-Nederland

En mijn recentste aankoop is: Buurtaal van Miet Ooms

Voor de meer creatieve teksten – bijvoorbeeld websitevertalingen of brochures – gebruik ik ook vaak Het Combinatiewoordenboek van Piet de Kleijn: heel handig om inspiratie op te doen als je bepaalde werkwoorden zoekt. Deze is ook online raadpleegbaar.

Officiële terminologie en hun vertalingen

Daarnaast zijn er een aantal zeer interessante websites waar u vaak heel bruikbare vertalingen vindt van bepaalde termen. Een aantal van die websites staan bij mij bijvoorbeeld standaard open (op een tweede scherm):

• IATE: een terminologielijst van en naar alle Europese talen met vermelding van het domein: dankzij onze vertaalsoftware hebben wij deze terminologie direct beschikbaar in een terminologiedatabank;
• Eur-Lex: alle Europese documenten en hun vertalingen: als de vertaling daar te vinden is in uw context, mag u erop vertrouwen dat het goed zit;
• België-Lex: alle wetteksten in het Frans en het Nederlands (en soms ook in het Duits).

Deze databases zijn ook verkrijgbaar in een formaat dat compatibel is met vertaalsoftware.

Opgelet: ook Linguee kan zeer nuttig zijn, maar de vertaalkwaliteit hiervan wordt niet gecontroleerd. Hier staan vaak zeer ernstige fouten in! Ter info: DeepL is gebaseerd op de input van Linguee. Dit doet de betrouwbaarheid van deze machinevertaaltool ook geen goed.

Gaat dit je allemaal wat ver en heb je helemaal geen tijd om je daarmee bezig te houden? Geen probleem, stuur ons dan jouw teksten door en wij lezen deze graag even voor je na.

Foutloze communicatie met je klanten is immers een duidelijk signaal van professionalisme! 

Waarom zeg ik dat? Wel omdat uit een onderzoek van Miet Ooms is gebleken dat een groot deel – zowat 80%! – van de potentiële klanten afhaakt bij taalfouten van welke aard dan ook.

Lees hiervoor: Taal op websites: het eindverslag

Extra tip: wil je weten waarom België en Nederland een andere taal spreken en hoe dat zo gegroeid is, dan raad ik je het boek ‘De vele gezichten van het Nederlands in Vlaanderen’ van Herman De Sutter aan. Een echte aanrader die je ogen opent!