Blogopmaak

Vertaalbureau met ISO-certificaat: een meerwaarde of niet?

Els Peleman • nov. 19, 2019

In de vertaalsector doen er twee ISO-normen de ronde: EN 15038 en EN ISO 17100:2015. En daarnaast is er uiteraard ook nog ISO 9001. De twee eerste normen houden eigenlijk in dat het vertaalbureau een revisiefase – dus een tweede vertaler die nog eens de vertaling met het origineel vergelijkt – moet organiseren.

Theorie versus praktijk

Translation , including a translator’s  check  of their own work.
Revision  by a reviser, who needs to be a person other than the translator. Such a revision is an obligatory part of the process. Revisers examine the translation output for any errors and other issues, and its suitability for purpose. This includes comparing source and target versions.

Dat is wat de ISO-norm voor vertalingen zegt. In theorie zou je er dus moeten vanuit kunnen gaan dat je bij een ISO-gecertificeerd vertaalbureau safe zit als je publicatiemateriaal drukklaar wilt laten vertalen. Helaas wijst de realiteit vaak anders uit…

In mijn gastcollege ‘ Reviseren in de praktijk geef ik altijd twee voorbeelden uit mijn eigen praktijk:

  • Een bepleisteringsfirma liet zijn catalogus vertalen door een ISO-gecertificeerd vertaalbureau, maar de tekst was overduidelijk niet nagelezen: de klant had er nog uren correctiewerk aan en ik had op het platform van het bureau gezien dat het puur om vertaling zonder revisie ging. Dit dus zonder medeweten van de klant.
  • Bij een ander ISO-gecertificeerd bureau moet de klant er expliciet om vragen . Alleen dan wordt aan de vertaler gevraagd om ook een externe revisie te voorzien (waarbij ik mij dan de vraag stel wat de meerwaarde is van het vertaalbureau maar dit even terzijde).

Mijn klanten

Deze twee voorbeelden zijn geen uitzondering. Elk jaar opnieuw stel ik mij de ethische vraag of ik nog wel voor dit soort bureaus wil blijven werken…. Stilaan word ik hierin steeds selectiever en wordt mijn klantenportfolio met directe klanten die ik waar voor hun geld kan en wil geven, groter. Wil je weten hoe mijn klantenportfolio is opgebouwd – en zien hoe trouw de klanten aan EP Vertalingen blijven, klik dan hier.

Als we dan nog even kijken naar de vertaalbureaus waarvoor ik nog in onderaanneming werk:

  • 14 lassen altijd een revisieronde in;
  • 3 bureaus doen het soms wel en soms niet;
  • 11 bureaus organiseren nooit een revisie;
  • van 15 bureaus weet ik niet of ze een revisie organiseren.

Van diegenen waarvan ik zeker weet dat er niets ongereviseerd buitengaat, heeft er slechts eentje een ISO-certificaat, met andere woorden:

Het ISO-certificaat zegt niets over de kwaliteit van het vertaalproces bij het vertaalbureau.

Meer zelfs, de meesten van diegenen die zeker een revisieronde inlassen, zijn zelf vertalen en weten hoe belangrijk een revisie is. Bij EP Vertalingen hoef je er bijvoorbeeld niet achter te vragen: bij ons gaat NIETS ongereviseerd buiten, tenzij je uitdrukkelijk aangeeft dat je het zelf gaat nalezen.

Soms werken we zelfs met ‘speciale’ tandems. Zo vertalen we voor een coachingsbedrijf in Amsterdam en daar schakelen we uiteraard een Nederlandse revisor in om het Vlaams uit de vertaling te halen. Zo ook voor een grote Belgische slagerijketen die ook in Frankrijk en Wallonië actief is.

!! Voor de vertalers die meelezen: let op bij het ondertekenen van overeenkomsten met vertaalbureaus! Er zijn er die (ondanks hun ISO-certificering) de gehele verantwoordelijkheid van de vertaling bij jou leggen, met soms torenhoge boetes als er toch nog een fout in jouw vertaling zou opduiken of als de klant niet tevreden zou zijn over de vertaling. Dit is hun verantwoordelijkheid, niet die van jou! 

Mijn advies voor als je absoluut met een vertaalbureau wilt werken: vraag uitdrukkelijk om een revisie en laat indien mogelijk ook de kwaliteit van de uiteindelijke vertaling controleren door een native speaker (een medewerker, klant of leverancier die deze taal als moedertaal heeft bijvoorbeeld). Waarom? Omdat papier – en e-mails en websites – heel geduldig zijn, ik heb zelf ook nog gewerkt in vertaalbureaus dus ik weet hoe het er daar aan toe kan gaan;…

Of kies gewoon voor een freelancevertaler: ik ken maar weinig freelancers die niet met een externe revisor werken, want ook al zijn wij in theorie hiertoe niet verplicht, wij doen het toch omdat wij geen teksten met fouten de wereld willen insturen.

Kwaliteit is voor ons, freelancevertalers, het allerbelangrijkste. Het is ons visitekaartje naar de buitenwereld. Kwalitatieve vertalingen afleveren, dat is onze passie.

Voor meer info over de ISO-norm ISO 17100:1995 verwijs ik u naar het Engelstalige artikel: 10 Questions about the New Translation Services Standard. Punt 5 gaat over de verschillende soorten revisie.

 

Hoeveel moet ik als vertaler verdienen om rond te komen?
door Els Peleman 22 apr., 2024
Hoeveel moeten vertalers gemiddeld verdienen om rond te komen? Met welke beroepskosten moet je rekening houden? Lees deze blog en maak zelf de berekening.
MemoQ is een systeem dat je helpt bij het vertalen. Je kan hieraan ook DeepLPro koppelen.
door Els Peleman 29 mrt., 2024
"ChatGPT gaat jouw job overbodig maken". Ik ben daar nog niet zo zeker van... Maar hoe goed is geavanceerde AI zoals AGT? Lees hier mijn eerste bevindingen.
Hoeveel kost een goede vertaling?
door Els Peleman 05 mrt., 2024
Hoeveel kost een goede vertaling? Lees hier waar je op moet letten en wat een realistische prijs is voor een vertaling gemaakt door een professionele vertaler.
Vertalingen in meerdere talen
door Els Peleman 31 jan., 2024
Stel, je bent een groot internationaal bedrijf en je hebt vertalingen nodig in verschillende talen. In dat geval klop je waarschijnlijk het beste aan bij een vertaalbureau. Maar waar moet je allemaal op letten? Dit artikel is gebaseerd op een waargebeurd verhaal van een internationaal bedrijf dat aan den lijve ondervonden heeft hoe belangrijk het is om daar bij stil te staan - en wat er gebeurt als je dat niet doet...
door Els Peleman 26 jan., 2024
Een vertaling uitbesteden is meer dan alleen maar de tekst doorsturen naar de vertaler. De projectmanager moet de tekst bekijken, analyseren en vaak ook nog extra vragen stellen vooraleer je echt de vertaling kan opstarten.
door Els Peleman 24 jan., 2024
Ik heb al heel veel geschreven over mijn ervaring met machinevertalingen, te beginnen met GoogleTranslate en daarna DeepL en DeepLPro. Dat is telkens vanuit mijn standpunt – een vertaler die zijn toekomst bedreigd ziet worden – bekeken, maar dat is slechts één perspectief. Het andere perspectief is misschien nog wel veel belangrijker voor de toekomst van ons beroep…
Meer posts
Share by: