Klanten vinden is een thema dat iedere ondernemer bezighoudt. Elke zelfstandige struggelt daarmee, dus ook jij als freelancevertaler. Jij hebt alleen het voordeel dat je ook in onderaanneming kan werken voor vertaalbureaus. Dat heeft heel wat voordelen, maar tegelijk ook nog veel meer uitdagingen.
Als zelfstandig vertaler kan je twee groepen klanten aanschrijven:
Werken voor vertaalbureaus lijkt misschien de makkelijkste optie, maar tegenwoordig is ‘makkelijk’ bijzonder relatief. Door de opkomst van machinevertalingen en AI komt de vertaalmarkt binnen de tak van de vertaalbureaus steeds meer onder druk te staan. Veel vertaalbureaus eisen om verschillende redenen dat jij je prijzen laat zakken. En dat terwijl de tarieven sowieso al niet bijzonder hoog waren bij vertaalbureaus: ik ben in 2005 gestart voor € 0,09 per woord en hanteer nu minimaal € 0,12 per woord voor nog een handvol vertaalbureaus. Al de rest weigerde mee te gaan in een prijsverhoging...
Het is dus aan jou om een onderscheid te maken tussen rendabele vertaalbureaus en de bottomfeeders en op zoek te gaan naar de witte kraaien.
Gratis testvertalingen
Vertaalbureaus zullen je soms vragen een testvertaling te maken. Ga daar zeker op in, maar doe nooit meer dan 300 woorden gratis. Sommige freelancevertalers doen geen gratis testvertalingen (meer), maar ik vind dat je het jezelf dan onnodig moeilijk maakt. Er zijn al zoveel voorwaarden waaraan een goed vertaalbureau moet voldoen dat testvertalingen weigeren voor mij een brug te ver is.
Je cv
Hetzelfde geldt voor je cv sturen. Hoe kan een vertaalbureau anders weten wat voor vlees het in de kuip heeft? Als je bijvoorbeeld als jobstudent in een sector hebt gewerkt, is dat een troef die je kan uitspelen in je cv. De cv is trouwens verplicht voor ISO-gecertificeerde vertaalbureaus. Zij hebben die nodig om te voldoen aan de ISO-norm. Sommige vertaalbureaus vragen die zelfs jaarlijks opnieuw op om op de hoogte te blijven van je bijscholingen, nog iets wat wordt vereist voor de ISO-certificering.
Let op: lees eerst goed de andere voorwaarden vooraleer je met een vertaalbureau in zee gaat en/of een testvertaling doet. Als er iets niet goed voelt voor je, vraag het dan na in de facebookgroepen voor vertalers (GentVertaalt en Vertalerskoffiehoek bijvoorbeeld) of houd de boot meteen af. Zo verspil je geen tijd aan nutteloze testvertalingen.
Ga ook niet zomaar in op ‘tenders’. In deze facebookgroepen lees je waarom. Ook van platformen die werk voor allerlei freelancers aanbieden, zou ik ver weg blijven. De kans dat je daar een correcte prijs gaat krijgen, is heel klein.
Ik maak altijd een onderscheid tussen drie soorten vertaalbureaus:
Bij de megagrote, internationale vertaalbureaus ga je zelden acceptabele tarieven krijgen en vaak moet je ook nog eens akkoord gaan met een bijzonder lange betaaltermijn. Let wel: er zijn zeker uitzonderingen. Ik heb in totaal slechts voor één uitzondering gewerkt, maar er zijn er ongetwijfeld meer. Helaas is dat ene bureau gefuseerd met een andere gigant en gingen de tarieven omlaag. Daarom is de samenwerking een stille dood gestorven.
Grote vertaalbureaus hebben voor mij één groot nadeel:
Bij grote vertaalbureaus ben je vaak maar een nummer, terwijl kleinere bureaus wel de moeite nemen om een relatie op te bouwen en met vaste vertalers per klant werken.
Dit klinkt misschien in jouw ogen niet belangrijk, maar je zal merken dat werken voor hen - vaak via platformen - snel zal aanvoelen als ‘bandwerk’.
De middelgrote tot grote vertaalbureaus zijn vaak maar niet altijd gespecialiseerd. Als je een specialisatie hebt, schrijf dan zeker de gespecialiseerde bureaus aan. Heb je nog geen specialisatie, schrijf dan in de eerste plaats de ‘algemene’ bureaus aan. In alle gevallen moet een correcte prijs aan de basis liggen van je onderhandelingen. In mijn andere blogs lees je daar meer over (zoek op 'onderhandelen').
De vertaalbureaus waar ik mijn pijlen op zou richten, zijn de boutique-vertaalbureaus. Dat zijn vertaalbureaus waar de eigenaar zelf ook vertaalt (of vertaald heeft). Heel vaak hebben ze een of meer specialisaties. Zo ken ik een vertaalbureau dat gespecialiseerd is in beëdigde vertalingen in alle talen, een vertaalbureau dat ook websiteteksten schrijft en copywriting aanbiedt en een collega van mij combineert meer redactioneel vertaalwerk voor allerlei magazines met juridische vertalingen.
Ikzelf ben met mijn vertaalbureau gespecialiseerd in tech-nische vertalingen van en naar het Duits, Frans, Nederlands en (in mindere mate) Engels.
Als je dus technische vertalingen doet, mag je mij altijd je cv, je tarieven en CAT-tools sturen mailen naar info@ep-vertalingen.
De goede (middel)grote vertaalbureaus en boutique-bureaus investeren in een goede relatie met hun leveranciers, met jou dus. De vertaalbureaus waarvoor ik nog steeds werk, werken zo goed als allemaal met een geautomatiseerd projectmanagementsysteem, maar ze sturen wel nog steeds een persoonlijke mail en ze geven je de tijd om de documenten rustig te bekijken en te reageren. En vaak gaan ze ook akkoord met een langere deadline als je niet meteen beschikbaar bent.
Werken in onderaanneming blijft sowieso de makkelijkste manier om ervaring op te doen en je eerste stappen in de vertaalwereld te zetten, maar daarin zit hem ook een valkuil: als je te enthousiast bent omdat er eindelijk een bureau heeft gereageerd of staart je blind op het eindbedrag van een grote opdracht, d.w.z. je houdt geen rekening met de tijd die je nodig hebt voor de vertaling, kom je algauw bedrogen uit.
Een totaalbedrag van € 6000 is zowat drie maanden keihard moet werken als je maar zes cent krijgt (100.000 woorden x € 0,06). En voor drie maanden is € 6000 bijzonder karig om rond te komen.
In mijn blog
‘Het kostenplaatje van een freelancevertaler’ ga ik wat dieper in op alle kosten die je als zelfstandig vertaler moet maken en in mijn blog ‘Ik ben beginnend freelancevertaler maar hoe bepaal ik mijn woordprijs?’
sta ik kort stil bij de tarieven van vertaalbureaus.
Maar naast een te laag woordtarief zijn er andere alarmbellen:
Je mag als startende vertaler weliswaar niet té kieskeurig zijn, maar
bespaar jezelf de miserie en frustraties en ga meteen voor de juiste vertaalbureaus. Houd vast aan je eigen waarden en normen: voelt het niet goed, doe het dan niet. Ook niet als je het geld echt nodig hebt. Je zal niet de eerste zijn die niet betaald wordt.
Zeker als je voor vertaalbureaus wil werken, zal je moeten investeren in een CAT-tool. De twee belangrijkste zijn MemoQ en SDL Trados. Ze zijn compatibel met elkaar, met uitzondering van de serverversie. Wie nog niet zo lang geleden is afgestudeerd, zal hiervan (hopelijk) al geproefd hebben op de universiteit of hogeschool.
In mijn blogs ‘Het vertaalprogramma MemoQ onder de loep’ en ‘Hoe werkt een professionele vertaler in de praktijk?’ ga ik hier iets dieper op in, maar vraag gerust meer informatie. Een andere minder bekende is Phrase.
Je kan via mijn coaching een introductie op maat krijgen: ik maak dan een vergelijking tussen beide programma’s of licht een van beide wat gedetail-leerder toe als je al een keuze gemaakt hebt of al een van beide hebt aangekocht. Phrase heeft min of meer dezelfde werkwijze als MemoQ maar heeft veel minder functies.
Persoonlijk ben ik ook geen voorstander van vertaalbureaus die eisen dat je werkt in een door hen ontwikkelde CAT-tool, want dan kan je zelf geen TM’s opbouwen. Maar het gaat mij te ver om dit pertinent te weigeren als je net start. Wel raad ik je aan om in facebookgroepen te kijken wat de ervaringen van andere vertalers zijn met dergelijke tools: als je veel negatieve verhalen leest, zou ik ervan afzien. Hoe langer jij erover doet om wegwijs te worden in de tool of om problemen op te lossen, hoe minder je uiteindelijk per uur zal overhouden.
Er zijn ook specialisaties waar je hoofdzakelijk via gespecialiseerde vertaalbureaus werk zal vinden. Grote internationale bedrijven zoals Microsoft en SAP werken bijvoorbeeld liever niet rechtstreeks met individuele freelancevertalers, maar kiezen voor grote vertaalbureaus die hen voor alle talencombinaties en/of met grote volumes kunnen helpen. Ook de bankensector is zo een sector.
Dit wil echter niet zeggen dat je geen kans maakt als je de grote internationale bedrijven zelf zou aanschrijven, het is alleen niet zo eenvoudig en er spelen ook andere factoren een rol, maar wie niet waagt, niet wint. Ik ken tig voorbeelden van vertalers die zo een grote klant hebben binnengerijfd die je op het eerste zicht niet zou koppelen aan een freelancevertaler... Ik heb zelf zo ook vier internationale, grote klanten gehad.
Heel wat vertaalbureaus – gelukkig niet allemaal – gebruiken machinevertalingen en AI als extra drukkingsmiddel: ofwel eisen ze van jou dat je voor een erbarmelijk tarief post-editing gaat doen, ofwel zeggen ze dat je nu dankzij MT veel sneller en meer kan vertalen en dat een lagere prijs dus gerechtvaardigd is.
Trap hier niet in. Bereken heel concreet wat je minstens per uur moet verdienen om rond te komen, tel daar een veiligheidsmarge en wat vakantie- en je gemiddelde ziektedagen per jaar bij en hanteer dat als absolute minimum uurprijs.
Je bent een ondernemer, dus je moet winst willen maken, niet net precies pas voldoende verdienen.
Stel dat je PEMT gaat doen – als Engels vertaler kan je er nog nauwelijks onderuit vrees ik -, wees dan heel voorzichtig en leer uit je ervaringen: toets het werk af aan de prijs en trek je conclusies. Zie je dat het winstgevend is en goed verdient, mooi zo. Zie je dat je amper rondkomt, stop er dan mee voor dat type teksten of dat bureau, of stel andere voorwaarden.
Ik heb zelf weinig tot geen ervaring met PEMT maar ik kan me voorstellen dat het voor bepaalde specialisaties winstgevend kan zijn, zeker als machinevertaling wordt gebruikt zoals het oorspronkelijk is bedoeld (zie hiervoor mijn artikel: Machinevertaling, aan welke kant sta jij).
Ik zou persoonlijk aanraden om PEMT-werk altijd tegen uurprijs te doen. Dat is voor alle partijen het eerlijkste, en tegen dat argument kan een vertaalbureau moeilijk iets inbrengen - al zullen ze het wel proberen.
Nog een laatste gouden tip: als je besluit om eerst wat ervaring op te doen en in onderaanneming gaat werken voor vertaalbureaus, raad ik je aan om tijdens de vakanties beschikbaar te zijn. Dan zijn de vaste vertalers vaak met verlof en dat is jouw kans om een voet tussen de deur van het vertaalbureau proberen te krijgen, en wie weet een van hun vaste vertalers te worden.
EP Vertalingen
Kastanjelaan 8
2200 Herentals
info@ep-vertalingen.be
Tel.: +32 495 27 16 94
Btw-nummer: BE 0779 995 806
© EP Vertalingen - developed by InMaSol
