Blogopmaak

Een herwerking van een tekst: het kan goed en fout gaan

Els Peleman • 28 juli 2020

Jaren geleden schreef ik de blog “Een klein stukje maar”. Dat dit thema – herwerkingen van bestaande teksten en hun vertaling – nog steeds relevant is, bleek afgelopen week. Een handleiding van 79 pagina’s kreeg een upgrade met nieuwe functionaliteiten en een heleboel kleine aanpassingen. Resultaat: 98 pagina’s. Een proportioneel klein stukje maar dus…

Het nut van een vertaalgeheugen

Voor herwerkingen van bestaande teksten/vertalingen hoe groot of klein ook is het vertaalgeheugen de beste oplossing:

  • Bij de ongewijzigde stukken tekst verschijnt gewoon de bestaande vertaling.
  • Bij een kleine herwerking geeft het vertaalprogramma duidelijk aan wat er is gewijzigd.
  • Uit de analyse blijkt meteen hoeveel ‘nieuwe’ tekstblokken er zijn en hoeveel een (kleine) herwerking zijn.
MAAR: alles valt en staat met de kwaliteit van het vertaalgeheugen (zie ook de blog Een klein stukje maar...).

Consequent gebruik van het vertaalgeheugen = uniforme vertaalkwaliteit

Als je een volledige herwerking doorvoert van welke aard dan ook buiten het vertaalgeheugen, dan is het vertaalgeheugen niet langer up-to-date en zal de foutieve en/of verouderde informatie verschijnen.

Zo gebeurde dus ook tijdens het project voor een Zwitserse machinebouwer: al jaren breng ik buiten het vertaalgeheugen om kleine wijzigingen aan.

Resultaat: toen ik grote nieuwe tekstbrokken moest vertalen en dit in het vertaalprogramma diende te gebeuren, bleek duidelijk dat het vertaalgeheugen niet up-to-date was: de wijzigingen van voordien waren hierin niet opgenomen. De klant zat dus met een ‘halfbakken’ handleiding.

Deze opdracht gebeurde in onderaanneming voor een vertaalbureau. Daarom heb ik hen een oplossing aangereikt om met enige extra handelingen toch tot een perfecte vertaalde handleiding te komen.

Ik heb hen ook ten zeerste aanbevolen om een terminologiebank voor de specifieke termen aan te leggen, zodat die altijd consequent hetzelfde worden vertaald door alle vertalers. Bij grotere vertaalbureaus is het immers vaak zo dat niet lang altijd dezelfde vertaler de vertalingen/herwerkingen doet. Met een terminologiebank ondervang je zo het probleem van inconsistente terminologie.

Helaas heb ik tot op heden geen enkele reactie gekregen…

Consequent dezelfde vertaler = uniforme vertaalkwaliteit

Als telkens dezelfde vertaler de vertalingen voor jouw firma verzorgt, dan vang je twee vliegen in één klap:

  • De vertaler heeft het vertaalgeheugen met alle vertalingen die hij voor jouw firma heeft gedaan en mogelijk ook een terminologiebank aangelegd.
  • De vertaler doet ALLES in het vertaalgeheugen, waardoor hij steeds de laatste versies heeft en een herwerking een fluitje van een cent is -en dus ook naar verhouding niet veel kost.

Toeval wil dat wij bij EP Vertalingen net een schoolvoorbeeld hebben: een groot internationaal bedrijf herwerkt elk jaar zijn algemene voorwaarden en laat ons altijd de vertaling naar het Nederlands verzorgen. Zij duiden de wijzigingen aan in de originele Franse versie, wat ons toelaat om snel een idee te krijgen op de omvang van de herwerking.

Het vertaalprogramma, en in het bijzonder het vertaalgeheugen, zorgt voor een nauwkeurige analyse:

  • Alle wijzigingen worden aanvaard, zodat er een definitieve herwerkte versie ontstaat voor vertaling.
  • Deze versie wordt geïmporteerd in het vertaalprogramma.
  • Er volgt een analyse die duidelijk toont wat er is gewijzigd en hoeveel identiek is gebleven.
  • Op die manier zijn een accurate prijsofferte en inschatting van de levertijd mogelijk: de tekst uit onderstaande grafiek bevat weliswaar 6876 woorden maar slechts een 1/3 daarvan moet nog echt worden vertaald.

Bij EP Vertalingen heb je bovendien het voordeel dat, als je alle vertalingen voor jouw ondernemingsactiviteiten, aan ons toevertrouwt, je niet betaalt voor de ongewijzigde stukken.

Conclusie: zorg ervoor dat alle herwerkingen in een vertaalgeheugen zijn opgenomen en vertrouw best de vertalingen altijd toe aan dezelfde vertaler. Op die manier wordt een consistente en vooral actuele vertaling gegarandeerd. 

Voor meer informatie over de werking van het vertaalprogramma en hoe een professionele vertaler daarmee omspringt, zie Hoe werkt een professionele vertaler in de praktijk

door Els Peleman 10 februari 2025
Jaarlijks geef ik via KTV Kennisnet een webinar, toegespitst op mijn ervaringen als vertaler-revisor. Dit webinar is een praktijkgerichte variant op mijn gastcollege over dit thema.  Dit is wat de deelnemers (50!) van vorige jaren ervan vonden: Voor mij was het leerzaam om te zien hoe iemand anders met reviseren omgaat. Ik heb gemerkt dat […]
door Els Peleman 5 februari 2025
Combien de temps faut-il pour traduire 10 pages ? Les clients ne savent pas combien de temps est nécessaire pour faire une traduction, et c’est logique. Dans cet article, je donne non seulement des conseils aux traducteurs pour travailler plus vite, mais surtout aussi des informations sur ce qui est réaliste ou non.
Teksten reviseren
door Els Peleman 30 januari 2025
Wil jij een onberispelijke vertaling? Een vertaling die klaar is voor druk of online publicatie? Lees hier wat je moet vragen aan je vertaalbureau.
Wie lange dauert die Übersetzung von 10 Seiten?
door Els Peleman 29 januari 2025
Wann ist meine Übersetzung fertig? Wie lange dauert die Übersetzung von 10 Seiten? Solche Fragen stellen sich Kunden und Kundinnen, und das ist absolut verständlich. In diesem Artikel teile ich Tipps und gebe vor allem wichtige Einblicke, was realistisch ist und was nicht.
DeepL en Google Translate kent iedereen, maar hoe goed zijn de betalende vertaalmachines en AI?
door Els Peleman 28 januari 2025
Vertaalmachines zoals DeepLPro en ChatGPT 4.0 en andere AI-tools worden steeds beter, maar hoe goed, hoe nuttig zijn ze nu echt? Zijn ze hun geld waard?
Ben jij onlangs als zelfstandig vertaler gestart en zit je met een heleboel vragen?
door Els Peleman 18 januari 2025
Heb ik nog een toekomst als ik start als zelfstandig vertaler? Of is het allemaal machinevertaling à la Google Translate? Waar vind ik klanten die wel nog goede vertaalkwaliteit willen? Moet ik een vertaalprogramma aankopen? Moet ik mij specialiseren? Wanneer heeft een beëdiging zin? Al deze vragen en nog veel meer zoek ik samen met jou uit.
Meer posts
Share by: