Vertaalmachines: praktijktest 2
Ik kan het niet ontkennen: neurale machinevertalingen zoals DeepL worden steeds beter. Toen ik in november 2017 met een bang hartje de proef op de som nam in mijn blog “ De opvolger van Google Translate: de schrik van elke menselijke vertaler? ” was het resultaat gemiddeld. Verschillende collega’s die DeepLPro als hulpmiddel bij hun vertalingen inzetten, zeiden zij mij dat mijn blog achterhaald was. Dat als ik de test opnieuw zou doen, gegarandeerd versteld zou staan. Dus zo geschiedde…
Werkwijze
Omdat ik nu al op de hoogte was van de gevaren van machinevertalingen (het zit hem soms in heel kleine minuscule details) besloot ik voor deze tweede praktijktest anders te werk te gaan dan bij de test 1 (*):
– ik vertaalde eerst zelf een alinea
– en ging dan kijken wat DeepL ervan zou maken (waarbij ik gevoelige informatie wegliet om veiligheidsredenen).
(*) Op die manier voorkwam ik dat ik ongemerkt kleine fouten van DeepL over het hoofd zou zien – ik ben immers niet vertrouwd met PEMT (Post-Editing Machine Translation) – en foute machinevertalingen zou laten staan in mijn vertaling die ik uiteindelijk ook echt moest leveren aan de klant.
Is de nieuwe versie nu wel een bedreiging voor de menselijke vertaler?
Het antwoord is neen. Tenminste niet voor kwaliteitsvertalers die leven van en voor hun vak en die alleen met topkwaliteit tevreden zijn. Zoekt u een snelle of een goedkope vertaler, dan is machinevertaling van DeepL een beduchte concurrent en bent u gegarandeerd sneller geholpen, omdat een menselijke vertaler nooit de snelheid van een machine kan evenaren. Voor beoordelingen op Booking.com, eBay en Amazon, waar het niet zo nauw steekt met de juistheid van de tekst, is machinevertaling dan ook de oplossing bij uitstek. Maar voor handleidingen – waar u wettelijk aansprakelijk kan worden gesteld voor fouten in de handleiding – en andere belangrijke documenten, zou ik het u nog altijd ten stelligste afraden.
Maar wat onderscheidt een professionele vertaler dan van een mediumvertaler en machinevertalingen?
Daarop heb ik het antwoord eigenlijk al gedetailleerd toegelicht in mijn vorige blog en op dat vlak heeft nog geen enkele machinevertaling vooruitgang geboekt .
Een kwaliteitsvertaler:
- interpreteert de tekst;
- ontcijfert slecht geschreven tekst;
- maakt gebruik van referentiemateriaal en terminologielijsten;
- wijst op onduidelijkheden in de brontekst;
- doet research;
- houdt rekening met de lay-out van de oorspronkelijke tekst;
- stelt vragen aan de klant en
- herleest zijn vertaling met een zeer kritische blik, bij voorkeur een dag na het vertalen zodat hij is losgekomen van de tekst.
Vertrouwelijkheid van een online programma?
Pas wanneer een machine die taken van mij overneemt, zie ik hem als een bedreiging, wat echter niet wegneemt dat ik machinevertalingen ooit zal inzetten als hulpmiddel bij mijn vertaalproces – er zijn nu al plugins beschikbaar om DeepLPro (tegen betaling) te koppelen aan Trados Studio 2019 en MemoQ – maar dat is voorlopig nog niet aan de orde voor mij, omdat ik nog altijd ten zeerste twijfel over de vertrouwelijkheid van mijn vertalingen. Want zelfs al beweert Lingee, de ontwikkelaar DeepL, dat in de Pro-versie de gegevens niet worden opgeslagen, toch heb ik hier ten zeerste mijn twijfels bij, want hoe kan DeepL dan verder evolueren? En ik ben overduidelijk niet de enige die hier zijn twijfels bij heeft: meerdere van mijn vertaalbureau-klanten verbieden het gebruik van machinevertalingen.
Tot zover mijn bedenkingen, nu over naar de praktijk.
Praktijktest 2: mijn bevindingen
Ook voor deze nieuwe test heb ik een handleiding van een werkkooi genomen, omdat dit vrij eenvoudige teksten zijn zonder op het eerste zicht al te grote moeilijkheden in de ogen van een menselijke vertaler.
Op het eerste gezicht ziet dit er goed uit, niet? En dat is nu net het gevaar van machinevertalingen… want er zitten toch wel een aantal belangrijke fouten in:
- Hinweise zur Sicherheit: Hinweise zijn misschien wel een vorm van informatie maar het is veel meer dan dat. Het gaat hier echt om aanwijzingen, instructies, voorschriften;
- Arbeitsplattform: is werkkooi (of verreiker), maar geen hefwerkplatform;
- Umgang ontbreekt : het gaat over het gebruik van de werkkooi niet over de kooi zelf;
- Benennungen und Symbole: omschrijvingen en pictogrammen
- Warnzeichen: waarschuwingstekens is niet verkeerd, maar omdat er daaronder ook nog andere ‘Zeichen’ staan die eigenlijk pictogrammen zijn, is ‘gevarenpictogrammen’ beter;
- Gebotszeichnen: gebodstekens (of gebodspictogrammen)
- Wichtige Hinweise beachten : gezien wat er volgt, is “De belangrijkste te respecteren aanwijzingen” beter.
- Handschutz benutzen : gezien het bijbehorende pictogram en de achterliggende context (werkkooi) gaat om veiligheidshandschoenen, de vaste uitdrukking bij de pictogrammen is trouwens ‘… verplicht’, dus Veiligheidshandschoenen verplicht.
- Rückhaltesysteem : beveiligingssysteem
- sicherheitstechnische Regeln : het gaat om regels en normen, niet om voorschriften
- voldoet aan de laatste stand van de techniek: is een letterlijke vertaling (‘beantwoordt aan’ is beter);
- bedienend personeel is niet verkeerd, maar gebruikelijker is ‘operatoren’;
- En last but not least: Trägergerät.
Uit dit stukje tekst – dat eigenlijk in nagenoeg elke handleiding voorkomt – kan ik besluiten dat zelfs nu – een jaar later, ik nog altijd geen schrik moet hebben voor mijn job. Althans toch niet als u een onberispelijke vertaling van de handleiding wilt, waarin u geen risico loopt op allerlei aansprakelijkheidsschadeclaims.
Wilt u meer lezen over Google Translate, machinevertalingen en het correct vertalen handleidingen, verwijs ik naar mijn blogs:
Interessante lectuur:
EP Vertalingen
Kastanjelaan 8
2200 Herentals
info@ep-vertalingen.be
Tel.: +32 495 27 16 94
Btw-nummer: BE 0779 995 806
© EP Vertalingen - developed by InMaSol