Blogopmaak

De technische vaardigheden van een vertaler

Els Peleman • mrt. 01, 2023

Vertalers moeten niet alleen hun moedertaal perfect beheersen en de ‘werktalen’ vlekkeloos begrijpen, ze moeten ook mee zijn met de nieuwste technologieën. En dan heb ik het niet in de eerste plaats over machinevertaling, maar over de technische vaardigheden om de vertaalproductiviteit en -kwaliteit te verhogen.

Machinevertaling ǂ vertaalprogramma

Vooreerst wil ik nog even verduidelijken dat als ik spreek over vertaalprogramma of vertaalsoftware  ik het dan heb over CAT-tools en niet over op zichzelf staande machinevertaalsoftware zoals Google Translate en DeepL.  CAT-tools staat voor Computer Aided Translation Tools, computerondersteund vertalen dus. De belangrijkste spelers op de markt zijn SDL Trados en MemoQ.

Er zijn echter wel steeds meer plugins beschikbaar om MT-programma’s in je CAT-tool te integreren. Of dit nuttig is voor jou, hangt echt van het soort teksten af dat jij vertaalt.

Een vertaalprogramma echter is in mijn ogen sowieso een meerwaarde, zeker als je in een of meer van volgende domeinen vertaalt:

  • medische vertalingen,
  • technische vertalingen,
  • juridische vertalingen.

Alleen wie louter en alleen creatief vertaalt (transcreatie, copywriting, reclameteksten, literatuur, … ), heeft minder baat bij een CAT-tool. Maar ook dan kan het nuttig zijn. Alles staat of valt met je werkwijze.

Iedereen werkt anders

Het gebruik van een vertaalprogramma zoals MemoQ of Trados vereist een zekere techniek en inzicht. Zodra je de basis onder de knie hebt, is het een kwestie van uitproberen en zien wat er bij jouw werkmethode past. In een volgende blog vertel ik je iets meer over hoe ik werk en welke extra functies ik in MemoQ handig vind. Je vindt die functies meestal ook in Trados, zij het soms op een iets andere manier.

 

Daarnaast zijn er nog een heleboel handige tools en programma’s op de mark die je productiviteit, m.a.w. je vertaalsnelheid, kunnen verhogen. Sommige kosten een aardige duit, maar allemaal zijn ze de moeite waard en heb je ze in een mum van tijd terugverdiend.

  • Dragon NaturallySpeaking is zeer handig voor wie met MemoQ werkt. Je moet alleen zorgen dat je nog grondiger naleest. Dit programma, inclusief een goede koptelefoon, kost behoorlijk wat, maar als je bedenkt dat je tot twee keer zo snel kan werken – uit onderzoek is zelfs gebleken tot zes keer zo snel -, dan is het in een mum van tijd terugverdiend. In mijn blog Dragon Naturally Speaking & CAT-tools leg ik in detail uit hoe Dragon Naturally Speaking werkt in MemoQ en Trados.
  • De IATE -databases kan je aankopen bij een collega voor een kleine prijs en kunnen voor bepaalde soorten vertalingen nuttig zijn
  • TransTools : om bestanden op te schonen van het teveel aan Enters en andere opmaakcodes. Deze tool is heel handig als je vaak OCR-bestanden krijgt. Voor mij als technisch vertaler is het minder nuttig, maar ik heb hem wel aangeschaft omdat hij toch wel handig is..
  • AutoHotKey : een uitgebreide autocorrectiefunctie die in elk programma werkt. Het is wel even puzzelen om het allemaal juist ingesteld te krijgen, maar zodra het op punt staat, is het zalig. Alle woorden die je altijd verkeerd schrijft, of altijd aan twijfelt, verbetert deze gratis tool nu automatisch voor je, ongeacht in welk programma je aan het typen bent (zelfs in e-mail).AutoHotKey

Ben je al enige tijd bezig als freelancevertaler en hoor je het in Keulen donderen? Geen zorgen! Als je kiest voor de eenvoudige coachingformule , kijk ik samen met jou wat er mogelijk voor jou zou kunnen werken. Het is dan uiteraard aan jou om de dingen verder uit te proberen. 

Opgelet: dit is slechts een greep uit de mogelijke programma’s en functies. Dit is echt heel persoonlijk. Heel veel hangt af van je vakgebied(en), van je talencombinaties maar in de eerste plaats van je werkwijze. Zelf heb ik bijvoorbeeld ook kennisgemaakt met de Okapi-tool Rainbow, Notepad++ en SketchEngine, maar die waren voor mij niet meteen nuttig. Toch kunnen ze voor bepaalde vakgebieden/soorten documenten – en SketchEngine zeker ook voor startende vertalers – nuttig zijn.

Het is echt een kwestie van blijven jezelf verbeteren. De technologie evolueert, dus jij ook. 

 

MemoQ is een systeem dat je helpt bij het vertalen. Je kan hieraan ook DeepLPro koppelen.
door Els Peleman 13 mrt., 2024
"ChatGPT gaat jouw job overbodig maken". Ik ben daar nog niet zo zeker van... Maar hoe goed is geavanceerde AI zoals AGT? Lees hier mijn eerste bevindingen.
Hoeveel kost een goede vertaling?
door Els Peleman 05 mrt., 2024
Hoeveel kost een goede vertaling? Lees hier waar je op moet letten en wat een realistische prijs is voor een vertaling gemaakt door een professionele vertaler.
Vertalingen in meerdere talen
door Els Peleman 31 jan., 2024
Stel, je bent een groot internationaal bedrijf en je hebt vertalingen nodig in verschillende talen. In dat geval klop je waarschijnlijk het beste aan bij een vertaalbureau. Maar waar moet je allemaal op letten? Dit artikel is gebaseerd op een waargebeurd verhaal van een internationaal bedrijf dat aan den lijve ondervonden heeft hoe belangrijk het is om daar bij stil te staan - en wat er gebeurt als je dat niet doet...
door Els Peleman 26 jan., 2024
Een vertaling uitbesteden is meer dan alleen maar de tekst doorsturen naar de vertaler. De projectmanager moet de tekst bekijken, analyseren en vaak ook nog extra vragen stellen vooraleer je echt de vertaling kan opstarten.
door Els Peleman 24 jan., 2024
Ik heb al heel veel geschreven over mijn ervaring met machinevertalingen, te beginnen met GoogleTranslate en daarna DeepL en DeepLPro. Dat is telkens vanuit mijn standpunt – een vertaler die zijn toekomst bedreigd ziet worden – bekeken, maar dat is slechts één perspectief. Het andere perspectief is misschien nog wel veel belangrijker voor de toekomst van ons beroep…
door Els Peleman 22 nov., 2023
Je hoort de gekste verhalen over hoeveel woorden een vertalers per uur aankan, van 3000 tot zelfs 6000 woorden. Maar er zijn zoveel factoren die hierbij een rol spelen, dat je hier zeker geen vast cijfer op kan plakken.
Meer posts
Share by: